Het Venus-Uranus aspect

In dit artikel worden de harde aspecten tussen Venus en Uranus bedoeld: conjunctie, oppositie, vierkant, en het nauwe half- en anderhalfvierkant, dus NIET het sextiel en de driehoek).

Op 23 oktober 1993 hield ik een workshop over het Venus-Uranus aspect in de horoscoop. Het eerste consult wat ik daarna deed, was met een jong meisje wiens vriend op diezelfde dag van het consult emigreerde. Emigratie is Uranus. En de vriend is natuurlijk Venus. En het eerstvolgende consult daarna was met iemand geboren met Venus vierkant Uranus en tegelijkertijd oppositie Saturnus/Neptunus. Die horoscoop zat een beetje ingewikkeld in elkaar, want ze had ook een Schorpioen-Ascendant, maar in ieder geval was ze op dat moment ongelooflijk eenzaam en ze kwam dus eigenlijk alleen maar voor iets, waarvan ik denk dat het een heleboel mensen bezighoudt, namelijk het eenzaam zijn. Venus heeft heel veel te maken met de behoefte om niet langer eenzaam te zijn. En wat me vlak voor de workshop ook gebeurde — ik kreeg een onverwacht aanzoek. Over Venus/Uranus gesproken. Het was een echt Uranisch aanzoek, want ik werd opgebeld door een oud schoolvriendje en we zaten zo te praten over hoe het met ons ging en aan het eind van het gesprek zei ik: “Nou, het ga je goed verder, ik heb het druk, ik moet nog andere dingen doen.” “Oh ja, nog één ding”, zei hij, “wil je met me trouwen?” Als ik nou Venus en Uranus in een hard aspect had gehad, had ik dat misschien wel heel interessant gevonden, maar ja, dat heb ik niet:-) Ik vond het wel grappig, maar hij was nog serieus ook.

Ik ken iemand van heel dichtbij met een Venus/Uranus oppositie en hij is getrouwd. Het is eigenlijk een wonder dat hij getrouwd is, maar. hij is getrouwd, en al een hele tijd en nog gelukkig ook. Ik zeg dat het een wonder is, omdat Venus/Uranus in de grond een dilemma is tussen vrijheid en binding. Het blijkt dus, dat Venus/Uranus mensen zelfs nog trouwen…. Een van de hoofdthema’s van Venus-Uranus is dus het dilemma “Vrijheid versus Binding”. Hoe dan ook, hij is getrouwd met iemand die ook een Venus/Uranus oppositie heeft. Het heeft inderdaad nogal lang geduurd, eerst woonden ze een hele tijd samen. Toen moest er een huis gekocht worden, en als je een huis gaat jopen, dan begint het in één keer heel interessant te worden om toch iets samen te doen en ach, ze zijn toen maar getrouwd, maar .. ze hebben het niemand verteld… Nadat ze getrouwd waren, hebben ze hun ouders opgebeld, en gezegd: “Oh ja, we moeten even iets vertellen, we zijn vanmorgen getrouwd”. Dat is weer zo’n Venus-Uranus bliksemgebeuren dat plotsklaps en onverwachts uit de lucht komt vallen, net als dat aanzoek. Een verbinding leggen en tegelijkertijd inhouden of liever gezegd afstand bewaren – Venus en Uranus. Hij wilde eigenlijk niet weten dat hij getrouwd was. Want “het veranderde eigenlijk niets, en bovendien was het huis groot genoeg”. “Boven woont zij, en beneden woon ik”. Ik schoot in de lach toen ik dat hoorde, en eigenlijk vond ik het ook heel vervreemdend (Uranus). Ik dacht er een tijdje over na, over die typische Venus-Uranus die zich eigenlijk niet wil binden, en er niet voor uit durfde te komen, tot ik er met een vriendin over sprak. “Ja”, zegt ze, “Ja, ja, Uranus en relaties. Je moet het zo zien. Wij hebben ook een relatie.” Toen schrok ik wakker. Zij sprak namelijk uit dat wij een relatie hadden, die vriendin en ik hebben weliswaar wel geen Venus in hard aspect met Uranus, maar ik ben wel een vreselijk Uranus-mens, dus ik voel die kwaliteit wel aan. En zij zei tegen mij: “Wij hebben een relatie”. Zij sprak uit dat wij een relatie hadden, en acuut voelde ik een soort van band, of liever gezegd, een binding. “Wij een relatie?” Toen besloot ik dat ik ook alleen maar relaties aan kan gaan waarin niet uitgesproken wordt dat er een relatie is, want.. er moet volkomen vrijheid zijn….. de gedachte alleen al, van een BINDING, help! .. ik was twee dagen over mijn toeren over het feit dat ze me vastprikte op het “hebben van een relatie”, en opeens dacht ik: “volgens mij heb ik nu in de gaten wat Venus/Uranus betekent.”

Dus de gedachte dat er op een gegeven moment een relatie zou zijn, prikt je vast. De gedachte dat je geen loslopend vrij individu meer bent, dat was voor mij in ieder geval toen even heel beangstigend. Eén van de twee dingen om even heel helder te stellen is het volgende : — als wij naar aspecten kijken in horoscopen, kunnen deze op twee manieren uitwerken. Dat wil zeggen: Venus kan op Uranus werken, en Uranus kan op Venus werken. Alleen is het zo dat Venus veel dichter bij staat, als planeet, en Uranus veel verder weg staat. Letterlijk is de planeet Venus iets wat dichterbij ons voelt dan Uranus. Wij identificeren ons in het algemeen eerder met Venus in onze horoscoop dan met de verder weg gelegen planeten. Dat komt, omdat over het algemeen de persoon die wij denken te zijn een op de aarde gemanifesteerde persoonlijkheid is, die een aantal rollen speelt en een apart ego (persoonlijkheid) heeft, apart van de rest van de mensheid. De kwaliteiten van Uranus en Neptunus zijn kwaliteiten in ons die veel universeler zijn en misschien wel waarachtiger individueel zijn, maar over het algemeen zullen we met Venus, Mars, Mercurius veel meer denken ‘dat wij dat zijn’. Dus wij hebben de neiging om in ons persoonlijke gedoetje in ons leven, Uranus te voelen als inwerkend op ons. Wij voelen niet zo sterk dat Venus op Uranus werkt. Zo voelen wij bij alle aspecten altijd het eerste alsof de langzaam lopende planeet werkt op de meer persoonlijke planeet. Dat is met alle aspectduidingen zo. Je komt het snelste tot wat mensen werkelijk voelen als je dus de langzamere planeet duidt als werkend op de minder langzamere planeet. Dat wil niet zeggen dat het omgekeerde niet geldt, maar mensen herkennen het eerder zo, want het raakt hen persoonlijker. Het raakt hen emotioneler en persoonlijker, omdat persoonlijke planeten te maken hebben met dat veel emotionelere en persoonlijker stuk in ons. Dus Uranus in verbinding met Venus voelt als Uranus die op Venus werkt. En daar hebben we meer problemen mee dan een Venus die op Uranus zou werken. Dat laatste betekent dat je houdt van de energie die Uranisch is in je leven en daarmee een verbinding wilt leggen (je vindt bijvoorbeeld de astrologie (Uranus) leuk of aantrekkelijk (Venus). Venus weerspiegelt dus ook je normen en waarden. Houden van Uranische dingen is volgens mij niet een energie die direct zo problematisch voor je voelt. Vanuit Uranus op Venus gezien echter begint het volgens mij een ander verhaal te worden, want wat is de impuls van Uranus? Het is de impuls om te individualiseren en vrij te worden van wat men vindt, los te komen van je conditioneringen en je omgevingen en een Zelf te worden. Terwijl Venus juist de functie binnen in je symboliseert, van alles waarmee je een verbinding aan wilt gaan, en dus krijg je dan het standaardprobleem van verbindingen enerzijds en het juist vrij willen blijven anderzijds. Wat daaruit volgt is een noodzaak om het probleem van ‘vrijheid versus binding’ op te gaan lossen.

Eén van de dingen die wij heel vaak doen is dat we Venus gelijkschakelen aan liefde en aan relaties in het algemeen. Misschien gaan we ooit nog wel eens naar een cultuur waar een nieuwe planeet ontdekt gaat worden die één van de twee Venussen gaat vervangen. (We hebben een Venus die over Stier heerst, en een Venus die over Weegschaal heerst). Het is echter nog niet zo ver. We zitten nu met een (astrologische) cultuur waarin Venus zowel over Stier heerst als over Weegschaal en je ziet ook dat die cultuur nog alles overheersend is: de cultuur waar degene van wie je houdt (Weegschaal) het liefst ook je eigendom is (Stier).

Stel je een gewone archetypische horoscoop voor met Ram op de Ascendant: Venus heeft als heerser twee kwaliteiten, een Venus van Stier en een Venus van Weegschaal.

Op dit moment willen wij relaties met mensen die ons gevoel van eigenwaarde stimuleren of weerspiegelen. Er is een heel sterke band tussen je eigen normen en waarden, dat wat jou een gevoel van zekerheid geeft, jouw persoonlijke behoeften, en de soort mensen waarmee je een relatie wilt leggen. In het werkelijke leven is het inderdaad zo, dat wij houden van mensen die onze normen en waarden weerspiegelen (we vinden een boek bijvoorbeeld goed, als het onze eigen ideeën weerspiegelt!) , en als wij verliefd worden op mensen dan krijgen we snel genoeg allerlei emoties bovendwarrelen vanuit onze hormonenhuishouding die te maken hebben met ‘eigendomsgevoelens’. Dat is Stier. Stier heeft te maken met eigendom en ieder van ons wordt in relaties geconfronteerd met dat verschijnsel. Het is zelfs zo dat een van de meest verheven vormen van liefde, zoals ik dat tenminste zie, de liefde van een moeder voor een kind is. Het behoort de liefde te zijn van iemand die iemand anders onvoorwaardelijk accepteert. De onvoorwaardelijke liefde dus. Toch is het tevens zo dat moeders ook heel vaak de neiging hebben om hun kinderen als hun eigendom te beschouwen. En het is heel moeilijk, zelf als je rationeel beter weet, om dat los te laten. Het kan zijn dat het voor Venus-Uranus mensen makkelijker is, dat kon wel eens hun gave zijn, om een kind of een eigendom wat makkelijker te delen met de hele wereld. Maar ook in persoonlijke relaties speelt het eigendomsfenomeen, zeker als je jong bent, als je verliefd bent in die puberteitsfase, dan heb je van die situaties die vaak in liefdesliedjes bezongen wordt: “Ik wil dat je van mij houdt, maar van niemand anders”. “Anders word ik jaloers”. Jaloezie is trouwens Schorpioen tegenover die Stierkwaliteit. Het betekent dat je de ander claimt. Je claimt die ander als zijnde jouw persoonlijke bezit, zou je mogen zeggen. Ik zeg het misschien wat cru, maar zo is het archetypisch eigenlijk wel.

Als ik nu kijk naar Uranus in dit verband, die bij Waterman hoort, dan zie je deze driehoek Weegschaal staan, maar vierkant naar Stier. (In de archetypische horoscoop weer).

Wij denken bij Uranus aan scheiden en breken en daarom durven we vaak niet eens ons zelf te zijn, uit angst daarvoor. Het teken “Ram”, het ‘ik ben” wordt in de archetypische horoscoop aan alle kanten omgeven door Venusiaanse energieën: eerst komt Stier: het ‘ik ben en het is van mij’, maar recht tegenover Ram staat Weegschaal: ‘het geven en nemen en in relatie gaan”. Achter Ram staat Vissen, beheerst door een hogere octaaf van Venus, te weten Neptunus, de onvoorwaardelijke ongehechte liefde symboliserend. Ram wordt aan de ene kant geflankeerd door gehechtheid en aan de andere kant door ongehechtheid. En aan de overkant staat de relatie, die het proces is van het conflict tussen eigendom en overgave zien op te lossen via relaties.

Yogananda zei eens dat het er in het leven om gaat de liefde steeds groter te maken. Het begint met zelfacceptatie (Stier), liefde voor jezelf, dat is wel een voorwaarde. De volgende stap is de liefde die je deelt met een ander, je hebt opeens een ander lief, niet alleen jezelf (Weegschaal). En tenslotte komt daar de onvoorwaardelijke liefde voor het kind, voor een heel ander persoon, waar je niet eens iets voor terug hoeft te krijgen (Vissen). De totaalbeleving van Vissen dient echter werkelijk ongehecht te zijn, de liefde zou zich dan moeten uitbreiden tot meer kinderen, tot alle kinderen en tot slot, tot de hele wereld. Uranus is de versneller in dit proces, hij komt als heerser over Waterman vlak voor Vissen, en haalt je uit de oude relatiepatronen. Uranus/Venus experimenteert met relaties. Het wil wel in relatie zijn maar ook de weg vrijmaken naar een ongehechtere vorm van relatie. Het krijgt vorm in deze wereld door een veelvuldig scheiden en telkens nieuwe relaties aangaan, bindingsangst heet dat ook wel. Maar een werkelijke binding hoort te zijn met jezelf, enerzijds, de zelfwaardering van Stier, anderzijds het weten dat je verbonden bent met iets bovenstoffelijks, Vissen, de twee dierenriemtekens aan beide kanten van dat ‘ik Ben” van Ram. Alle anderen die je ontmoet, Weegschaal aan de overkant, symboliseren processen die je eigen processen spiegelen en waardoor bewustwording ontstaat. Bewustwording, dat we inderdaad geen eiland op onszelf zijn, maar in een geven-en-nemen proces zitten hier op de aarde. Telkens als we te gebonden zijn, komt Uranus om de hoek om ons te bevrijden van de patronen die ons kristalliseren (Stier). Telkens als we te losgeslagen zijn, komt de behoefte van Venus om de hoek kijken om weer in relatie te gaan. Knipperlichtrelaties noemen ze dat ook wel. Aan-uit-aan-uit. Venus – Uranus, Venus – Uranus.

De vraag is: hoe kun je in relatie zijn EN een echt Zelf zijn? Hoe kun je er achter komen dat afstand nemen geen scheiding hoeft te betekenen? Uranus lijkt vaak tot scheiding te leiden, omdat we het idee hebben dat als we ons distantiëren, er ook geen relatie meer is. In het Engels hebben ze een spreekwoord dat zegt: “Familiarity breeds contempt”. Vertrouwdheid (Stier) is de broedplaats voor verachting, of disrespect. We hebben niet zo veel achting voor degene die ons het meest vertrouwd is: in de eerste plaats onszelf, en in de tweede plaats diegenen waarmee we een ‘eigendomsverbinding’ hebben. De kunst voor een Venus-Uranusaspect is om het respect terug te brengen voor ELKAAR’s individualiteit, zowel voor die van je zelf als die van de ander, door je juist een beetje te distantiëren, en de ander daardoor eens met nieuwe ogen te bekijken! Eigendom is een fictie, en verwondering en acceptatie van iets dat vreemd is aan onszelf ontstaat JUIST door Uranus. Distantiering lijkt voor een heleboel mensen vaak koel, afstandelijk, koud, de kunst is dus om met warmte (Venus) een respectvolle afstand (Uranus) te houden, zelfs als je elkaar al 20 jaar kent. Want ken je die ander echt? Je hoeft niet voor de ander te denken, te voelen, beslissingen te nemen. Dan leidt Uranus tot een breuk. Uranus hoeft helemaal geen scheiding op te roepen, als we het idee zouden kunnen loslaten dat liefde betekent: ‘fysieke nabijheid, claimen van elkaars tijd en aanwezigheid”. Zo hebben we geen respect voor het individuele groei-en ontdekkingsproces van de ander en ook niet voor dat van ons zelf. Dus zeg maar eens “U” tegen je geliefde met wie je misschien al jaren bed, keuken en woonruimte deelt, al was het maar in gedachten, in plaats van je af te zonderen en echt een eigen ruimte nodig te hebben. Creëer de ruimte in je onderlinge relatie, neem wat afstand, maar niet om je zelf af te zonderen, maar uit respect. Dat is Uranus-Venus in een hogere vorm. Daartoe waren alle experimenten bedoeld. Zodat de liefde elke dag fris en nieuw is, in verwondering en openheid.

(eerder gepubliceerd in de Astrokrant, 4 jaargang, 2000, no. 3)